Akustyka klatek schodowych
AKUSTYKA KLATEK SCHODOWYCH I DOBÓR NAGŁOŚNIENIA
Klatki schodowe, szczególnie kilkupiętrowe, bez wątpienia należą do obiektów trudnych akustycznie. Zazwyczaj powierzchni ścian i stropów wykonana jest z materiałów o niskim współczynniku pochłanialności dźwięku, co znacznie utrudnia prawidłowy dobór nagłośnienia tego typu obiektów. Oprócz tego, systemy oddymiania lub napowietrzania, a także hałas generowany przez osoby przemieszczające się wewnątrz klatki, dodatkowo utrudniają dobór nagłośnienia.
WYMAGANIA I PROBLEMATYKA
Wymagania dotyczące akustyki pomieszczeń przedstawione są w normie PN-B-02151-4. Norma ta mówi jakie wartości czasu pogłosu w poszczególnych pasmach częstotliwości są wymagane, aby zapewnić odpowiednią akustykę obiektów. W celach uproszczenia, norma dopuszcza także posługiwanie się chłonnością akustyczną.
Ze względu na zróżnicowane kształty i rozmiary klatek schodowych ciężko jest ustalić konkretne wymagania dla wszystkich tego typu obiektów. Z tego powodu, norma przewiduje obliczenie wartości chłonności akustycznej na podstawie powierzchni klatki schodowej – liczonej jako iloczyn rzutu powierzchni klatki schodowej i liczby kondygnacji.
CO TO OZNACZA?
W przypadku kilkupiętrowych klatek schodowych widać więc, że czas pogłosu może być duży. Trudno będzie więc uzyskać zadowalające wartości zrozumiałości mowy, nawet pomimo zastosowania dużej ilości głośników. W takim przypadku, rozwiązaniem będzie zaproponowanie adaptacji akustycznej, czyli materiałów o wysokiej wartości współczynnika pochłanialności dźwięku w różnych pasmach częstotliwości. W przypadku DSO, najbardziej interesują nas częstotliwości zbliżone do widma mowy męskiej tzn. w zakresie 500-2000 Hz, ponieważ komunikaty najczęściej wygłaszane są właśnie przy pomocy mowy męskiej.
ROZWIĄZANIE
Zastosowanie adaptacji akustycznej pozwala skutecznie obniżyć czas pogłosu pomieszczenia, co wpłynie pozytywnie na zrozumiałość komunikatów, a także pozwoli ograniczyć hałas w pomieszczeniu.
Najczęściej stosowane materiały akustyczne na klatkach schodowych to na przykład:
- Tynki akustyczne
- Panele akustyczne z wełny skalnej
Poniżej przykładowy model 3D. Kolorem czerwonym zaznaczone są miejsca na sufitach pokryte materiałem dźwiękochłonnym w postaci tynku akustycznego.
PRZYKŁADOWE WYKRESY CZASU POGŁOSU KLATKI SCHODOWEJ
Na powyższych rysunkach widać, że stosowanie adaptacji akustycznej może skutecznie obniżyć czas pogłosu w klatce schodowej.
ODPOWIEDNIO DOBRANE NAGŁOŚNIENIE
W typowej klatce schodowej najczęściej stosowane są głośniki ścienne lub ścienno-sufitowe. Zazwyczaj stosuje się jeden głośnik na piętro, umieszczony na wysokości poza zasięgiem rąk. Moc głośnika musi zostać dostosowana tak, aby zapewnić odpowiednio wysoki poziom komunikatu. Zwykle do tego celu wystarczy 1,5-3 W. Dodatkowo, umieszczenie głośnika na bocznej ścianie piętra i skierowanie go prostopadle do biegów pozwoli na zredukowanie udziału dźwięków odbitych od powierzchni.
PODSUMOWANIE
Odpowiednie nagłośnienie klatek schodowych, szczególnie kilkupiętrowych, bez odpowiedniej adaptacji akustycznej jest bardzo ciężkie lub wręcz niemożliwe do wykonania. Niemal w każdym przypadku podczas projektowania nagłośnienia należy przeprowadzić symulacje akustyczne potwierdzające prawidłowość proponowanego rozmieszczenia, ale także typów i mocy głośników. Należy jednocześnie pamiętać, że symulacje akustyczne jedynie w przybliżeniu przedstawiają warunki panujące w pomieszczeniu i mogą odbiegać od rzeczywistych wyników.
